Dut çeşitleri, dünya genelinde özellikle Kuzey Yarımküre'de birçok ülkede yetiştirilmektedir. Dut ağacı, ekonomik değeri yüksek olan bir bitki olup, yaprağından meyvesine ve hatta odununa kadar farklı sanayi kollarında kullanılmaktadır. Bu nedenle, dut ağaçları birçok alanda önemli bir yer tutar. Dünya genelinde en çok Çin'de yetiştirilen dut ağaçları, ipek böcekleri için yaşam alanı sunduğu için önemli bir yere sahiptir. Ancak, Kuzey Yarımküre genelinde de farklı dut çeşitleri giderek yaygınlaşmaktadır. Dut çeşitlerini detaylı bir şekilde incelemek gerekirse:

Ülkemizde yetiştirilen dut çeşitleri genel olarak fazla çeşitlilik göstermemekle birlikte, tüm bölgelerde dut yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye genelinde dut çeşitleri genellikle ekonomik amaçlardan ziyade meyvesinden faydalanma ve bahçelerde gölgelik sağlama amacıyla yetiştirilmektedir. Gıda olarak öncelikle meyveleri çiğ tüketilmekte, ayrıca pekmez ve pestil yapımında kullanılmaktadır. Özellikle Bursa'da ipek böcekçiliği yetiştiriciliği nedeniyle dut ağaçları önemli bir yer tutmaktadır. İşte ülkemizde yetiştirilen bazı dut çeşitleri ve özellikleri:

Ak dut, genel yapısı itibariyle 3 metreden 15 metreye kadar uzayabilen bir ağaç türüdür ve ömürleri uzun olmasından dolayı yaz boyu yeşil kalır. Anadolu'da hemen hemen her bahçede birer tane ak dut ağacına rastlamak mümkündür. Ak dutun meyvesi tatlı ve suludur, bu nedenle pestil ve pekmez yapımında sıkça kullanılır. Dünyada ana vatanı Çin olan bu dut çeşidi, yapraklarının tüysüz olması nedeniyle ipek böcekleri için ideal bir yaşam alanı sunar.

Ankara bölgesinde yetiştirilen sofralık beyaz bir dut çeşididir. Türkiye'de Malatya Meyvecilik Araştırma Enstitüsü tarafından tescil edilmiştir.

Özellikleri: Ağaç habitüsü orta yarı dik olup; verimi iyi ve çiçeklenme dioiktir. Meyveleri orta boyutta olup, oval şekillidir. Taze meyve rengi beyaz, kuru meyve rengi koyu kahverengidir. Meyve tadı tatlıdır. Meyve şıra randımanı orta ve kuru meyve verimi düşüktür. Hasat aralığı Mayıs ile Temmuz arasındadır.

Tunceli bölgesinde yetiştirilen kurutmalık beyaz bir dut çeşididir. Türkiye'de Malatya Meyvecilik Araştırma Enstitüsü tarafından tescil edilmiştir.

Özellikleri: Ağaç habitüsü dik olup; verimi iyi ve çiçeklenme dioiktir. Meyveleri küçük olup, kısa silindirik şekildedir. Taze meyve rengi beyaz, kuru meyve rengi beyazımsı sarıdır. Meyve tadı tatlıdır. Meyve şıra randımanı düşük, kuru meyve randımanı yüksektir. Hasat aralığı Mayıs ile Temmuz arasındadır.

Bursa ve çevresinde yaprakları ipek böcekçiliğinde kullanılmaktadır. Malatya Meyvecilik Araştırma Enstitüsü tarafından tescil edilmiştir.

Özellikleri: Ağaç habitüsü dik olup; meyve vermemektedir.

Siyah dut, ülkemizde ak dut kadar yaygın olmasa da birçok bölgede yetiştirilmektedir. Siyah dutun dalları kalın ve sağlamdır. Olgunlaşma sürecinde önce kırmızımsı olup, tam olgunlaştığında siyahlaşır. Yaprakları tüylü ve sert olduğu için ipek böcekleri için uygun değildir. Meyvesi genellikle şurup yapımında kullanılır ve ağacın sert odunu marangozluk ve oyma sanatında değerlendirilir.

Mor dut, ülkemizde yetiştirilen bir diğer dut çeşididir. Çoğu bölgede bulunmakla birlikte yetiştiriciliği yaygın değildir. Mor dut ağaçları 20 metreyi bulabilir. Meyveleri ekşimsi ve mayhoş bir tada sahiptir. Solunum yolları hastalıklarında etkili olduğu bilinmektedir. Ağacın sert ve dayanıklı olması marangozlar tarafından tercih edilmesini sağlar, meyveleri ise öksürük gibi solunum yolları hastalıklarına karşı şurup yapımında kullanılır.