Urmu Dut Urmu dut, Ekşi Kara Dutu veya Moğol Dutu olarak da bilinen, ağaç formunda ve kışın yaprağını döken bir üzümsü meyve türüdür. Yetişkin ağaçların boyu sekiz ile on metreye kadar ulaşabilir. Saksıda yapılan yetiştiriciliğinde ise bitki boyu ortalama olarak bir metre yirmi santime kadar ulaşmaktadır. İklim yapısı eksi on beş ile otuz sekiz derece sıcaklıklara sahip olduğunda yaşam alanları bulur. Urmu Dutunun Özellikleri Urmu dutunun sıcaklık ve ışık isteği çok fazladır. Bitkinin yetiştiriciliği yapılması durumunda, ilk bir senesi içerisinde soğuktan korunarak yetiştirilmesi gerekir. Bir yaşını doldurmuş bitkilerde ise fidanlar eksi on beş ile eksi yirmi dereceye kadar olan kış soğuklarına dayanabilir hale gelir. Aşırı gölgeli ortamlarda bitkinin verimi düşüş göstermektedir. Urmu dutunun toprak isteği humusça zengin ve normal geçirgen yapıda olan topraklardır. Kurak topraklara dayanıklı olması ile ortalama nem koşullarının ayarlanması bitkinin verimini artırır. Bitkinin dikim mesafesi beş metre aralıklarla olmalıdır. Döllenme yöntemi tozlanma ile gerçekleşir ve arılar aracılığı ile olur. Parlak siyahımsı mor renkleri olan meyveleri vardır. Yapı olarak uzun bir görünüme sahip olan ve Mayıs ve Haziran aylarında olgunlaşan bir meyvedir. Urmu dutu fidanları ortalama üç yaşına geldiğinde meyve vermeye başlar. Urmu Dutunun Faydaları
Urmu Dutunun Kullanımı Urmu dut, ülkemizde halk arasında kara dut olarak bilinir. Özellikle karasal iklimin hâkim olduğu bölgelerde yetiştirilir. Urmu dutu, organik bitkiler arasında böceklenmeyen tek bitkidir. İçerisinde bol miktarda A vitamini bulunmaktadır. Urmu dutunun meyvesi olgunlaştığında hemen tüketilmesi gerekir, aksi takdirde yeniden meyve verip olgunlaşana kadar tüketme şansı yoktur. Urmu dutundan pekmez yapılarak ilerleyen dönemlerde de tüketilmesi sağlanabilir. Pekmezinin içeriğinde bol miktarda demir minerali bulunmaktadır, bu sayede kansızlık problemi olan kişilerin kullanmasında fayda sağlar. Urmu dutu çok güçlü bir doğal antioksidandır. İçeriğindeki bu antioksidanlar sayesinde vücudun bağışıklık sistemi güçlenmektedir. Urmu Dutunun Sağlık Üzerindeki Etkileri Urmu dut, flavonoidler bakımından da zengin olan bir meyvedir. Bu özelliği sayesinde kalbi koruyucu etkisi de vardır. Urmu dutu yaz aylarında serinletici bir meyvedir. Ayrıca kara dut reçeli ve kara dut pekmezinin gribal enfeksiyonlara karşı bedeni koruyucu etkisi de vardır. Urmu dut ağız içi aftlara karşı etkili bir meyvedir. Bronşit, öksürük gibi hastalıklara da iyi gelir. Boğaz şişmelerine veya iltihaplanmalarına bir yemek kaşığı urmu dut pekmezi ile bir yemek kaşığı tereyağı karıştırılarak çok iyi gelir. Ayrıca emzirme döneminde olan kadınların sütlerinin artmasına yardımcı olur. Enerji veren bir meyvedir. Ülkemizde Kahramanmaraş ilimizin yüksek dağlarında yetişir. Pekmezi ve reçelinin dışında şerbeti de yapılarak yaz aylarında serinletici bir içecek olarak kullanılır. Kısacası bademciğe, karaciğere, şeker hastalarına ve astım hastalarına iyi gelen bir meyvedir. Urmu Dutunun Tüketim Şekilleri Urmu dutunun birçok tüketim şekli vardır. Bunların içerisinde en çok kullanılanı ve yapılanı ise reçel, pekmez ve şerbet halleridir. Meyve olarak kısa bir süre tüketildiğinden, yetişme dönemlerinde toplanarak bu belirttiğimiz seçenekler yapılır. Bu sayede her mevsim kara dutun faydalarından yararlanılmış olur. |